52
international
construction
Türkiye
Eylül
2013
Dev proje ilerliyor
TÜRKİYE’DEN HABERLER
ICT
Dev projede sona yaklaşıldı
'Asrın Projesi' olarak adlandırılan Türkiye'den Kuzey Kıbrıs Türk Cumhuriyeti'ne (KKTC) yıllık 75
milyon metreküp içme suyu sağlayacak 'KKTC Su Temin Projesi'nde denizin altından geçecek
boruları taşıyacak sistemin ilk şamandırası suya atıldı
M
ersin'in Anamur İlçesi'nde 20
kilometrelik Alaköprü Barajı ile tahliye
havuzunun yapıldığı Ören Beldesi
arasında boruların döşenmesi çalışmaları hızla
devam ederken, karadan denize uzanacak hattın
kıyıdaki çelik kazıkları çakılmaya başlandı. Toplam
uzunluğu 107 kilometre olacak boru hattının
deniz altında kalacak 80 kilometrelik kısmının
imalatı için Anamur'a bağlı Ören Beldesi kıyısında
iki panel ve bir gemi ile çalışmalar aralıksız
sürdürülüyor.
KKTC'nin 50 yıllık su ihtiyacını karşılayacak
proje kapsamında, temelden 93 metre, akarsu
tabanından 88 metre yükseklikte, ön yüzü beton
kaplamalı ve eteğinde 26 megawatt kurulu
gücünde bir HES bulunacak. Kaya dolgu tipinde
ve toplam 130 milyon metreküp depolama hacimli
Alaköprü Barajı'ndan alınacak su, önce Ören
Beldesi TOKİ Evleri yanında inşa edilen tahliye
deposuna gönderilecek. Buradan da, KKTC'nin
Girne iline bağlı Güzelyalı bölgesinde inşa edilen
26.5 milyon metreküp depolama hacimli Geçitköy
Barajı'na pompalanarak, dağıtılacak. Proje
dahilinde Anamur'da yer alan Alaköprü Barajı'nın
yapımı tamamlandı. Yüklenici firma barajın açılış
tarhi olan 7 Mart 2014'e kadar kara denizdeki
boru döşeme işlemlerini gerçekleştirecek.
Deprem ve fırtınaya karşı önlem
Deniz altından su geçiş hattı güzergahı, boru
başlangıç ve bitiş koordinatlarını korumak, deniz
tabanındaki elverişsiz kısımlardan, dik eğimlerden
ve heyelan alınarak seçildi. Jeolojik araştırmalarla
bölgedeki sismik aktiviteler incelenerek, deprem
katalogları oluşturuldu. Denizin akıntı ve
dalga rejimini belirleyebilmek için oşinografik
araştırmalar yapılarak 12 aylık veri toplandı.
Yüksek yoğunluklu polietilen boruların su altında
deniz etkileri sebebiyle bozulmaya uğrayıp
uğramadığını tespit etmek üzere tam ölçekli 11
adet boru ile deney yapılarak, 6 aylık aralıklarla
iki yıl boyunca ölçüm gerçekleştirildi. Son 30
yılın önemli fırtına kayıtları toplanarak bilgisayar
üzerinde dalga modeli oluşturuldu. Oşinografik
araştırmalar ile toplanan veriler kullanılarak model
kalibre edildi.
Sünme ömrü 1000 yıl
Yapılan deneyler sayesinde deniz altından
KKTC'ye su taşıyacak sisteminin yorulma
ömrünün 125 yıl, sünme ömrünün ise 1000
yıldan fazla olduğu hesaplandı. Çalışmada
ayrıca deniz altına yerleştirilecek borulara
vericiler takılacak. Bu vericiler ve sensorlar
sayesinde muhtemel hasarlar önceden belirlenip,
müdahaleler zamanında yapılacak. Borularda
sızıntı ihtimaline karşı tuzluluk sensorları sürekli
işler durumda tutulacak. KKTC'ye aktarılacak
yıllık 75 milyon metreküp suyun yüzde 50.3'ü
içme-kullanma, yüzde 49.7'si sulama suyu olarak
değerlendirilecek. Projenin gerçekleşmesi ile,
halen yeraltı ve yüzeysel su kaynaklarının kısıtlı
olması sebebiyle su sıkıntısı çekilen KKTC'de,
50 yıllık içme ve kullanma suyu ihtiyacı
karşılanacak. Ayrıca 4 bin 824 hektarlık alanda
tarımsal sulama yapılacak.
